آفت:
مشکل شایعی است که معمولا در دهان و گاهی در ناحیهی تناسلی ایجاد میشود و دردناک هستند و معمولا در طول ۷ تا ۱۴ روز بهبود پیدا میکند. ضایعات عموما شکل گرد تا بیضی و اندازهی آنها ۳ تا ۵ میلیمتر است. شدت آفت در افراد مختلف متفاوت است. بعضی از بیماران ممکن است فقط گاه گاهی یک آفت در دهانشان ایجاد شود درحالیکه بعضی افراد هم ممکن است تقریبا همیشه در دهانشان آفت داشته باشند.
دلیل ایجاد آفت:
دلیل اصلی ایجاد آفت مشخص نیست و احتمالا عوامل مختلفی در ایجاد آفت نقش دارند که در ادامه چند مورد از آن ها را ذکرمیکنیم:
- مشکل در سیستم ایمنی
- ژنتیک، بهطوریکه افرادی که دچار آفت میشوند معمولا سابقهی خانوادگی آفت دارند.
- غذاهای خاصی ممکن است آفت را شدیدتر کنند.
- کمبود ویتامین و مواد معدنی مثل آهن، زینک و مخصوصا ویتامین ب۱۲
- استرس
- آسیب به داخل دهان مثلا هنگام گاز گرفتن داخل لپ یا بعد از جراحی دندان
داروهای خاصی نیز ممکن است منجر به ایجاد ضایعاتی شبیه به آفت شوند.
تشخیص آفت:
پزشک با معاینه میتواند آفت را تشخیص دهد. در صورتی که احتمال دهد مشکل دیگری داشته باشید ممکن است انجام ازمایشهایی را هم برای شما تجویز کند.
اگرچه آفت بسیار آزاردهنده است اما معمولا به جز ضایعه ی داخل دهان علامتی ندارد در صورتی که به صورت مکرر دچار ضایعاتی در دهان میشوید یا همراه ضایعات علائم دیگری مثل خونریزی، تب، خستگی، گلودرد، درد شدید یا مشکل در بلع نیز دارید و یا در صورتیکه درمانهای موضعی آفت برای شما موثر نیستند، حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک بررسی میکند تا تشخیص دهد ضایعات آفت هستند یا خیر و میتواند در صورت نیاز داروهای دیگری برای شما تجویز کند.
پیشگیری از افت:
- خودداری از مصرف غذاهایی که باعث تشدید آفت میشوند مثل غذاهای تند، پرنمک یا اسیدی
- در صورتی که هنگام استرس دچار آفت میشوید،میتوانید روشها و تکنیکهای کاهش استرس مثل مدیتیشن را امتحان کنید.
- رعایت بهداشت دهان و پیشگیری از تحریک داخل دهان، از یک مسواک نرم و دهانشویههای فاقد الکل استفاده کنید. در بعضی افراد خمیردندانهای حاوی سدیم لوریل سولفات(SLS) هم موجب تشدید آفت میشوند.
- با پزشک مشورت کنید تا در صورتیکه کمبود ویتامین یا مواد معدنی خاصی دارید آن را مصرف کنید.
درمان افت:
داروی مشخصی برای درمان آفت وجود ندارد و ترکیبات مختلفی میتوانند برای درمان آفت استفاده شوند.
- برای کاهش درد آفت میتوانید با نظر پزشک یا داروساز از بیحس کنندههای موضعی یا داروهای گیاهی مثل آفتین ژل، قطره ی پرسیکا ، آفتوژل یا میرتکس استفاده کنید.
- کنترل عفونت ثانویه: در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ممکن است پزشک داروهای دیگری هم برای کنترل عفونت ثانویه تجویز کند.
- استفاده ی موضعی کورتونها: روی محل آفت هم میتواند برای درمان آفت موثر باشد و درصورتیکه بلافاصله بعد از ایجاد آفت استفاده شوند تاثیر بیشتری دارند.
مکملهای تغذیه ای و ویتامینها:
مصرف ویتامین ب۱۲ برای کاهش تعداد دفعات ایجاد آفت و درد آفت موثر است.
در افرادی که به دلیل کمبود مواد مغذی مثل ویتامین ب۱۲، فولات، زینک و آهن دچار آفت میشوند هم استفاده از این مکملها میتواند مفید باشد.
به طور خلاصه، آفت ضایعهای در دهان است که در اثر عوامل مختلفی ایجاد میشود و میتواند دردناک و ناراحتکننده باشد. بیشتر مواقع آفتها خودبهخود و بدون درمان خاصی بهبود پیدا میکنند. اما میتوانید از داروهای موضعی درمان آفت هم با مشورت پزشک یا داروساز استفاده کنید. همچنین راه هایی همبرای پیشگیری از ایجاد افت وجود دارند که میتوانید انجام دهید. در صورتی که بعد از ۲ هفته آفت برطرف نشد یا علاوه بر ضایعهی داخل دهان علائم یا مشکلات دیگری هم دارید حتما به پزشک مراجعه کنید.