لکهای پوستی از شایعترین مشکلات پوستی هستند که میتوانند در هر نوع پوستی ایجاد شوند. لکها میتوانند اندازههای مختلفی داشته باشند و در هرجایی از بدن ایجاد شوند. اگرچه لکهای پوست ممکن است ناخوشایند و ناراحت کننده باشند ولی بیشتر آنها بیخطراند. درمانهای مختلفی برای کمرنگ کردن این لکهای پوست وجود دارد. در ادامه راجع به دلایل ایجاد لک، انواع مختلف لکها و درمان آنها میخوانیم.
دلایل ایجاد لکهای پوست:
تولید بیش از حد ملانین میتواند موجب غیر یکنواختی رنگ پوست یا لکهای تیره شود. ملانین رنگدانهای است که به پوست رنگ میدهد و توسط ملانوسیتها که نوعی سلول پوستی هستند، ساخته میشود. شرایط و دلایل زیادی میتوانند باعث تغییر میزان ساخت ملانین در پوست شوند. بعضی از داروها مانند برخی داروهای شیمی درمانی نیز میتوانند موجب ایجاد لک شوند. هر چه بیشتر در معرض نور خورشید باشید نیز خطر ایجاد لکهای پوستی بیشتر است. زیرا بدن برای محافظت از نور خورشید ملانین بیشتری میسازد.
لکهای پیری (لکهای کبدی)
لکهای کوچک و تیرهای هستند که میتوانند در هر جایی از بدن که در تماس با نور آفتاب بوده است مثل صورت یا دست ایجاد شود. این لکها در بالای ۵۰ سالگی شایعتر هستند اما در افراد جوانتر نیز میتواند ایجاد شود. تماس بیش از حد با پرتوهای فرابنفش نوع A و B میتواند باعث ایجاد لک، سرطان پوست و سایر آسیبهای پوستی شود.
ملاسما یا لک های بارداری
ملاسما در طول بارداری بسیاری شایع است که باعث ایجاد لکههای قهوهای بزرگ میشود.
این نوع لک بسیار رایج و بی خطر است و در اثر تغییرات هورمونی ایجاد میشود. این لکها میتوانند در هرجایی از بدن ایجاد شوند اما در شکم و صورت و قسمت هایی که در تماس با نور خورشید است، بیشتر هستند. در اثر مصرف قرصهای ضدبارداری خوراکی نیز ممکن است این نوع لکهای پوستی ایجاد شود.
لکهای بعد از التهاب پوستی
این لکها در نتیجهی آسیب یا التهاب پوست ایجاد میشوند. یکی از دلایل رایج این نوع لک، جوش است. هرگونه آسیب دیگر به پوست مثل زخم، لوپوس، سوختگی یا اگزما نیز میتواند موجب ایجاد این نوع لک پوستی شود.در افرادیکه پوست های تیره تری دارند احتمال بیشتری برای ایجاد این نوع لک وجود دارد.
چه زمانی باید حتماً به پزشک مراجعه کنیم؟
در بیشتر موارد لکها خطری ندارند. اما در برخی موارد تشخیص تفاوت بین لکهای بیخطر و سایر تغییرات پوست مانند نوعی سرطان پوست به نام ملانوم، دشوار است. افرادی که مطمئن نیستند دچار چه نوع لک پوستی شدهاند یا نمیتوانند از دست لکها خلاص شوند باید به دکتر مراجعه کنند.
در صورتی که لک پوستی دارای هر یک از ویژگیهای زیر باشد، مراجعه به پزشک بسیار مهم است:
- ناگهانی ظاهر شده است.
- خارش دارد.
- سوزش دارد.
- خونریزی دارد.
- رنگ یا سایز آن تغییر میکند.
همچنین در صورتی که در کنار لکهای پوستی علائم دیگری مانند خستگی، تهوع، استفراع و اسهال، کاهش وزن یا درد مفاصل را مشاهده کردید نیز باید به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است دلیل ایجاد لک بیماری دیگری باشد.
تا اینجا خواندیم که علت اصلی لک های پوستی تولید بیش از اندازه ی ملانین در پوست است و لک ها انواع مختلفی مثل لک های پیری،ملاسما و لک های بعد از التهاب دارند.همچنین شرایطی که حتما باید به پزشک مراجعه کنیم را گفتیم. در مقالهی بعد راجع به راههای پیشگیری و درمان لکهای پوستی مطالب بیشتری میخوانیم.
یکی از شایعترین مشکلات پوست که بیشتر افراد در زندگی خود آن را تجربه میکنند لکهای پوستی است. در مقالهی قبل راجع به دلایل ایجاد لک صحبت کردیم و انواع لک شامل لکهای پیری، ملاسما و لکهای بعد از التهاب را توضیح دادیم. در این مقاله راجع به راههای پیشگیری از لک و درمان آن مطالب بیشتری میخوانیم.
پیشگیری از لک
۱-ضد آفتاب مناسب:
استفاده از ضدآفتاب مهمترین فاکتور در پیشگیری و بهبود بیشتر انواع لکهای پوستی است. در هنگام خرید ضد آفتاب به دنبال ضدآفتابی باشید که حداقل دارای spf ۳۰ یا ۵۰ باشد و جلوی هر دو طیف مضر پرتوهای فرابنفش یعنی UV A و B را بگیرد.
ضد آفتاب را باید به صورت روزانه استفاده کنید و هنگامی که در معرض نور آفتاب هستید هر ۲ ساعت آن را تکرار کنید.
۲-از کندن پوست خودداری کنید:
برای جلوگیری از تشکیل لک پس از آسیب دیدگی، از کندن لکهها، دلمهها و آکنه خودداری کنید.
۳-استفاده از ژل و فوم روشن کننده به صورت روتین:
میتوانید انواع این ژل ها را در وبسایت جوردارو ببینید.
درمان لک
فرآوردههای موضعی ضد لک میتوانند بعضی از انواع لکها را درمان کنند. بهترین نوع درمان به دلیل، اندازه و محل لک بستگی دارد. ممکن است لکها کاملاً محو نشوند یا مدتی طول بکشد تا کمرنگ شوند اما معمولاً درمان لکها را روشنتر میکند. بهتر است برای انتخاب درمان مناسب خود و درمان تخصصی لک صورت با متخصص پوست مشورت کنید. درمانهای موضعی شامل ترکیباتی هستند که پوست را روشن میکنند مانند:
هیدروکینون:
بعضی از این فرآوردهها حاوی هیدروکینون هستند که پوست را روشن میکند. اما مصرف طولانیمدت هیدروکینون نیز میتواند باعث تیرهتر شدن پوست شود. بنابراین بهتر است هیدروکینون فقط تحت نظر متخصص پوست استفاده شود.
رتینوئیدها مثل ترتینوئین:
رتینوئیدهای موضعی نیز میتوانند باعث روشن شدن لکهای تیره شوند. هردو داروی گفته شده چند ماه طول میکشد تا اثر کنند.
آلفاهیدروکسی اسید:
این ترکیب نیز به لایه برداری از پوست سرعت میبخشد و رشد پوست جدید را تقویت میکند.
ویتامین ث:
ویتامین ث فواید زیادی برای پوست دارد که یکی از آنها روشن کننده بودن است. ثابت شده است که استفاده از ویتامین ث باعث جلوگیری از تولید ملانین میشود. این ویتامین میتواند به محو شدن لکهای تیره کمک کند و باعث ایجاد رنگ پوستی یکنواخت شود.
بسته به دلیل ایجاد لک، استفاده از لایه بردار یا لیزر نیز میتواند مفید باشد که پزشک میتواند آنها را به شما توصیه کند.
کرم های روشن کننده
شما میتوانید از این کرم ها با ویژگی های زیر استفاده کنید.
- رفع تیرگی ناشی از عوامل مختلف
- ضدلک و روشنکننده قوی
- حاوی موثرترین ترکیبات روشنکننده پوست
برای دیدن لیستی از بهترین کرم های ضد لک در وب سایت جوردارو اینجا را مشاهده کنید.
درمان خانگی لک:
با فرآوردههای طبیعی نیز میتوانید بعضی از انواع لکها را درمان کنید. البته همیشه هنگام استفاده کردن از یک ترکیب دارویی یا گیاهی جدید، ابتدا آن را روی قسمت کوچکی از پوست امتحان کنید و در صورتی که به آن حساسیت داشتید از آن استفاده نکنید. ترکیبات گیاهی زیر میتوانند در کمرنگ کردن لکها مؤثر باشند:
آلوئه ورا:
آلوئه ورا حاوی ترکیبی به نام آلئوسین است که با مهارکردن تولید ملانین ممکن است در روشن کردن پوست مؤثر باشد.
شیرین بیان:
عصارهی شیرین بیان میتواند لک تیره را روشن کند. این عصاره خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی نیز دارد. میتوانید از کرمهای حاوی عصارهی شیرین بیان بر روی لکها استفاده کنید.
چای سبز:
عصارهی چای سبز دارای خواص آنتی اکسیدان و ضد التهاب است. مطالعات کمی عنوان میکنند که عصارهی چای سبز میتواند در بهبود ملاسما و آفتاب سوختگی مفید باشد. هرچند مطالعات بیشتری در اینباره نیاز است.
پس لک های پوستی انواع مختلفی شامل لک های پیری،ملاسما و لک های بعد از التهاب دارند و اگرچه شیوع بسیاری دارند اما اکثرا بی خطرند.اگر در کنار لک دچار علائم یا مشکلات دیگری شدید باید حتما به پزشک مراجعه کنید.برای پیشگیری از لک استفاده از صد افتاب رو فراموش نکنید و سعی کنید جوش هاتونو دستکاری نکنید!همچنین کرم های ضد لک مختلفی با ترکیبات مختلف در داروخانه ها موجود است که با توجه به نوع پوست خود و نوع لک می توانید از آن ها برای برطرف کردن لک استفاده کنید.